Jak zatrudniać tłumaczy?

Oto kilka rad dla osób, które chciałyby zatrudnić tłumacza Polskiego Języka Migowego:

1. Jaki tłumacz jest potrzebny?

Nie wszystkie osoby głuche posługują się tym samym sposobem komunikacji. Nie dla wszystkich zatem tłumacz Polskiego Języka Migowego będzie najlepszym rozwiązaniem. Na początek warto więc ustalić, jakim systemem komunikacji posługuje się osoba głucha, która potrzebuje tłumaczenia: Polskim Językiem Migowym, systemem językowo-migowym czy mieszanką języka polskiego i PJM. Od potrzeb językowo-komunikacyjnych osoby głuchej zależy gdzie będziemy szukać tłumacza.

2. Gdzie szukać tłumacza Polskiego Języka Migowego?

Zapraszamy do kontaktu z STPJM. Można do nas pisać na adres emailowy biuro@stpjm.org.pl, dzwonić pod numer +48 882 790 711 lub +48 531 362 477, a także przesłać nagranie w PJM na adres emailowy: biuro@stpjm.org.pl. Zachecamy również do kontaktu za posrednictwem naszego profilu na Facebooku.

3. Jakie informacje będą potrzebne tłumaczowi?

Jaki będzie charakter tłumaczonego spotkania (konferencja, wykład, szkolenie, wizyta u lekarza, spotkanie towarzyskie)
Jakiej dziedziny, jakiego tematu będzie dotyczyć tłumaczenie?
Kiedy i gdzie (data i dokładna godzina) tłumacz ma się zjawić na tłumaczenie?
Jak długo będą Państwo potrzebować tłumaczenia?
Jak liczna będzie grupa, dla której tłumacz będzie pracował?
Kto pokryje koszty wynagrodzenia za tłumaczenie (osoba fizyczna, instytucja, firma)?
Jaki jest zakres obowiązków tłumacza (tłumaczy wyłącznie w PJM, czy również przy użyciu innych sposobów komunikacji, tłumaczy w jedną czy w obie strony, symultanicznie/konsekutywnie, towarzyszy klientowi, pomaga przy wypełnianiu dokumentów)?
Jakie są oczekiwania wobec stroju tłumacza (np. na czarno – na konferencję, odpowiednio do tła – w teatrze, uroczyście – na ślub)?
Czy będą Państwo w stanie zapewnić tłumaczowi materiały pomocne w przygotowaniu się do tłumaczenia (na konferencję, szkolenie, przedstawienie teatralne)?
Jaki jest numer telefonu lub adres mailowy, pod którymi tłumacz może się skontaktować z osobą, która chce go zatrudnić?

4. Jak zarezerwować tłumacza?

Po pierwsze należy zgłosić się do odpowiedniej organizacji, w której pracują, bądź do której należą tłumacze. Następnie skontaktować się z osobą odpowiedzialną w tej organizacji za konktakt pomiędzy tłumaczami a klientami. Na naszej stronie podany jest adres mailowy naszego biura oraz numer telefonu, na który można przesyłać informacje o rezerwacji tłumaczy. W następnej kolejności należy podać informacje wymienione w poprzednim punkcie.W miarę możłiwości można poprosić o wykonanie tłumaczenia przez konkretnego tłumacza. Jeśli terminy, w których tłumacz jest dostępny będą pasowały i osobie głuchej i tłumaczowi, zlecenie zostanie zrealizowane.

5. Ilu tłumaczy trzeba zatrudnić?

Jeśli wiadomo wcześniej, że czas trwania tłumaczenia będzie przekraczał godzinę,w trakcie tłumaczenia nie będą przewidziane przerwy dla tłumacza, temamtyka tłumaczenia będzie skomplikowana, należy zatrudnić co najmniej dwóch tłumaczy. Kwestia zatrudnienia zespołu tłumaczy (co najmniej dwóch) ma szczególne znaczenie w przypadku tłumaczenia konferencyjnego oraz akademickiego. Zatrudnienie zespołu kliku tłumaczy na konferencję jest nieuniknione w przypadku przewidywanego zróżnicowania języków i sposobów komunikacji, którymi będą się posługiwać jej uczestnicy.

6. Na co zwrócić uwagę przy zatrudnianiu tłumaczy?

Jeśli zależy Państwu na skutecznej komunikacji i wysokiej jakości tłumaczeniu, podczas zatrudniania tłumacza warto zwrócić uwagę na następujące kwestie:

wykształcenie ogólne tłumacza – czy wykształcenie tłumacza “odpowiada” sytuacji komunikacyjnej, w której będzie potrzebny, np. czy tłumacz, który tłumaczy wykłady akademickie sam posiada wyższe wykształcenie?
wiedza specjalistyczna tłumacza – czy tłumacz posiada wykształcenie zawodowe uprawniające go do wykonywania tłumaczenia, wiedzę na temat procesu tłumaczenia, jego istoty, praktyczne umiejętności zawodowe – znajomość strategii i technik tłumaczenia?
znajomość tematyki tłumaczenia – czy tłumacz posiada jakiekolwiek przygotowanie do wykonywania tłumaczenia w danej dziedzinie, np. czy tłumacz, który wykonuje tłumaczenia przysięgłe posiada wiedzę z zakresu prawa, doświadczenie zawodowe w wykonywaniu tego typu tłumaczeń (ukończył studia w tym kierunku, odbył szkolenia, warsztaty, uczestniczył w konferencjach z tej dziedziny)?
znajomość kodeksu etyki – czy tłumacz, którego chcą Państwo zatrudnić przestrzega kodeksu etyki zawodowej, a przynajmniej umie określić zasady etyczne, którymi kieruje się w swojej pracy?
świadomość swojej roli – czy tłumacz jest w stanie wyjaśnić, na czym polega jego rola w tłumaczeniu, jak rozumie zakres swoich obowiązków względem stron tłumaczenia i jakie można mieć wobec niego oczekiwania?
przynależność do organizacji tłumaczy – czy tłumacz należy do organizacji zawodowej zrzeszającej tłumaczy lub jakiejkolwiek organizacji, która sprawuje kontrolę nad jakością wykonywanej przez niego pracy?

7. Ważne przed tłumaczeniem.

To, czy tłumaczenie będzie udane – satysfakcjonujące zarówno dla odbiorców tłumaczenia, jak i dla samego tłumacza – zależy często od tego, czy tłumacz orientuje się w tematyce tłumaczenia, tzn. rozumie to, co tłumaczy, zna terminologię odpowiednią do tematyki tłumaczenia itp. Na poziom znajomości tematyki tłumaczenia duży wpływ ma między innymi wcześniejsze przygotowanie tłumacza. Dlatego też, klient, któremu zależy na tłumaczeniu wysokiej jakości (szczególnie w przypadku konferencji) powinien umożliwić tłumaczowi przygotowanie się do wykonania zadania. Co może w tym celu zrobić?

dostarczyć tłumaczowi informacji na temat tłumaczenia (patrz punkt 3),
udostępnić mu materiały dotyczące tłumaczenia – dzięki nim tłumacz może dokładniej zapoznać się z tematem i najważniejszymi punktami tłumaczenia, nazwiskami, które się w nim pojawią (pisownia jest ważna w przypadku literowania), nazwami własnymi, datami itp. Jeśli podczas studiowania materiałów dotyczących tłumaczenia tłumaczowi coś wyda się niejasne czy niezrozumiałe, będzie miał czas, aby zapytać o to klienta.
spotkać się z tłumaczem, aby omówić przebieg tłumaczenia, ustalić kwestie terminologiczne i aby tłumacz mógł poznać jego sposób komunikować w celu dostosowania się do niego.

W przypadku konferencji, tłumacz powinien otrzymać informacje o osobie odpowiedzialnej za koordynację tłumaczenia i, w miarę możliwości, o osobach, z którymi będzie współpracował w parze lub zespole.

8. Ważne w trakcie tłumaczenia.

Na jakość tłumaczenia wpływ mają, niekiedy znaczący, warunki zewnętrzne, w jakich odbywa się tłumaczenie. Dla tłumaczy oraz odbiorców tłumaczenia języka migowego ważne są przede wsyzstkim:

dobra widoczność (tłumacz musi być dobrze widoczny dla odbiorców tłumaczenia, ale i odbiorca powinien być w zasięgu wzroku tłumacza – jest to jeden z elementów monitoringu, dokonywanego przez tłumacza w trakcie tłumaczenia), jesli np. na konferencji tłumacz nie jest widoczny z ostatnich rzędów widowni, organizatorzy powinni zapewnić telebim, dzięki któremu będzie to możliwe
odpowiednie oświetlenie – będące podstawą dobrej widoczności (w trakcie tłumaczenia tłumacz nie powinien stać pod światło, bo jego twarz jest wtedy niewdoczna dla osoby Głuchej; światło nie powinno oślepiać ani tłumacza ani odpbiorcy tłumaczenia; światło nie może byc zbyt słabe, boczytelność jego przekazu w języku migowym będzie niska)
odpowiednia akustyka – tłumacz, który dokonuje przekładu z języka migowego na język foniczny powinien mieć odpowiednie warunki do pracy głosem: jeśli pracuje z małą grupą odbiorców, może wykonywać tłumaczenie szeptane, jeśli jednak grupa odbiorców jest większa i w dodatku rozproszona, niezbędny będzie mikrofon
dodatkowo, w trakcie tłumaczenia dialogowego należy zwrócić uwagę na to, aby:
głos zabierała jedna osoba na raz, bo tłumacz nie jest w stanie przetłumaczyć wypowiedzi kilku osób mówiących jednocześnie
tłumacz miał czas na dokończenie tłumaczenia fragmentu wypowiedzi jednego rozmówcy przed rozpoczęciem tłumaczenia wypowiedzi drugiego rozmówcy
zapewnić tłumaczowi odpowiedznią przerwę w pracy (bardziej szczegółowo o tych sprawach pisaliśmy w zakładce “Jak współpracować z tłumaczem”).

9. Ważne po tłumaczeniu.

dostarczenie tłumaczowi feedbacku – informacji zwrotnej o tłumaczeniu, które dla nas wykonał (ocena tłumaczenia ze strony odbiorcy to dla tłumacza podstawa do pracy nad poprawą jakości swojej pracy, pomoc w pracy nad wyeliminowaniem popełnianych przez siebie błędów, oznaka zaufania do tłumacza jako profesjonalisty, który konstruktywną krytykę swojej pracy wykorzysta do własnego rozwoju zawodowego)
w razie niezadowolenia z pracy tłumacza, jego zachowania, nie przestrzegania przez niego zasad kodeksu etycznego obowiązujących tłumaczy bądź naruszenia zasad panujących w miejscu tłumaczenia, należy zwrócić się do pracodawcy tłumacza lub do władz jego organizacji zawodowej.